Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος (whey protein) είναι η το πιο διαδεδομένο πρωτεϊνικό συμπλήρωμα διατροφής παγκοσμίως για όσους ασχολούνται με τον αθλητισμό και τη γυμναστική γενικότερα. Ο ορός (whey) είναι το λευκό-κιτρινωπό μέρος του γάλακτος,μετά την αφαίρεση της καζεΐνης, κατα τη διαδικασία παρασκευής κίτρινου τυριού. Είναι στην ουσία παραπροΐόν της παραγωγής κίτρινου τυριού.
Συστατικά
Είναι η δεύτερη σε ποσότητα πρωτεΐνη στο αγελαδικό γάλα (20% ορός γάλακτος-80% καζεΐνη). Τα μέρη στα οποία χωρίζεται είναι:
Πρέπει να γνωρίζουμε πως κάθε είδος πρωτεΐνης εχει διαφορετικη σύσταση σε αμινοξέα. Ο παρακάτω πίνακας μας το δείχνει αναλυτικότερα:
Απορρόφηση απο τον οργανισμό και πλεονεκτήματα της χρήσης της
Ένα μεγάλο υπέρ είναι πως είναι εύκολα διαλυτή στο νερό χωρίς ιδιαίτερη ανακίνηση. Επίσης, σε σχέση με τα άλλα είδη πρωτεΐνης, είναι γρήγορα απορροφήσιμη απο τον οργανισμό ("fast protein"), ιδιότητα που την κάνει πολύ χρήσιμη για μυική αποκατάσταση μετά την άσκηση.
Επίσης,περιέχει μεγάλη ποσότητα λευκίνης η οποία είναι το σημαντικότερο αμινοξύ διακλαδισμένης αλύσου (BCAA) και χρησιμοποιείται απο το σώμα μας σαν ενεργειακό νόμισμα στην άσκηση,όπως επίσης για επούλωση μυικών τραυματισμών αλλα και για αντιμετώπιση μολύνσεων.
Τέλος, έχει μεγάλη βιολογική αξία και ως εκ τούτου είναι σημαντική για τη μυική ανάπτυξη που έχει σαν επακόλουθο την αύξηση του μεταβολισμού.
Τύποι πρωτεΐνης ορού γάλακτος
Υπάρχουν 4 τύποι πρωτεΐνης ορού γάλακτος: η isolate (απομονωμένη), η concentrate (συμπυκνωμένη), η hydrolysate (υδρολυμένη) και η blend (αναμεμειγμένη). Η isolate και η blend συναντώνται συχνότερα.
Η isolate (απομονωμένη) (WPI) περιέχει ίχνη ποσότητας λίπους, μικρή ποσότητα υδατάνθρακα, είναι λιγότερο αλλεργιογόνα και απορροφάται πολύ γρήγορα.
Η concentrate (συμπυκνωμένη) (WPC) έχει χαμηλά ποσοστά λίπους και υδατανθράκων και είναι περισσότερο αλλεργιογόνα και με μικρότερο ρυθμό απορρόφησης σε σχέση με την isolate.
Η hydrolysate (υδρολυμένη) (WPH) είναι σε μορφή που χωνεύεται πιο εύκολα και είναι η λιγότερο αλλεργιογόνα.
Η blend (αναμεμειγμένη) (WPB) είναι μια μείξη 2 ή 3 ειδών πρωτεΐνης.
Χρήσεις της πρωτεΐνης ορού γάλακτος
Χρήση απο αθλητές
- Αύξηση μυικής μάζας
- Μεταπροπονητική αποκατάσταση (post-workout recovery)
- Αποφυγή "συνδρόμου υπερπροπόνησης"
- Αύξηση μεταβολισμού
- Έλεγχος βάρους
- Εκφυλιστικές ασθένειες
- Ενίσχυση ανοσοποιητικού συστήματος
- Τελικά στάδια καρκίνου (ενίσχυση μυικού συστήματος)
Τρόποι λήψης
Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος διατείθεται με ή χωρίς γεύση.Μπορεί να αναμιχθεί με νερό,γάλα ή οποιοδήποτε άλλο ρόφημα, όπως επίσης και μαζί με φρούτα (smoothie)
Συνήθως η πρωτεΐνη λαμβάνεται απο αθλητές με το ξύπνημα και 30 με 45 λεπτά μετά το τέλος της άσκησης ή της προπόνησης. Σε περίπτωση που λαμβάνεται απλώς ως συμπληρωματικό γεύμα, μπορεί να καταναλωθεί ως σνακ.
Αλληλεπιδράσεις και παρενέργειες
Η πρωτεΐνη ορού γάλακτος μπορεί να αλληλεπιδράσει με διάφορα φάρμακα όπως:
- Levodopa (νόσος Πάρκινσον)
- Bisphosphonates (Οστεοπόρωση)
- Αντιβιοτικά
- Παθήσεις ήπατος
- Παθήσεις νεφρών
- Χρόνιες παγκρεατίτιδες
- Πελλάγρα
- Κυστινουρία
- Λήψη κορτικοστεροειδών
- Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
- Ηπατική εγκεφαλοπάθεια
- Διαβητική νεφροπάθεια
- Ραβδομυόλυση
Πως να επιλέξετε πρωτεΐνη ορού γάλακτος
- Επιλέξτε σκεύασμα που δεν περιέχει βενζοϊκό υπεροξείδιο (ουσία που χρησιμοποιείται για τον αποχρωματισμό της πρωτεΐνης)
- Προτιμάτε σκεύασμα με συμπλήρωμα ασβεστίου (10-20% της ΗΘΑ),διότι η μακρά χρήση μπορεί να προκαλέσει απώλλεια ποσότητας ασβεστίου απο τον οργανισμό.
- Για καλύτερη διάσπαση και απορρόφηση,προτιμήστε σκεύασμα που περιέχει πεπτικά ένζυμα.
Γενικότερα,η κατανάλωση πρωτεΐνης ορού γάλακτος είναι ασφαλής. Ωστόσο τίποτε δεν είναι 100% ασφαλές.Και ειδικότερα όταν γίνεται υπερκατανάλωση και μη ορθή χρήση του σκευάσματος, μπορεί να υπάρξουν παρενέργειες όπως:
- Αλλεργίες
- Ναυτία
- Φούσκωμα
- Κούραση
- Διάρροια
- Πονοκέφαλος
- Δυσκοιλιότητα
- Αφυδάτωση
- Απώλλεια ασβεστίου
- Αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης οστεοπόρωσης
- Ανάπτυξη πιθανής "υποβόσκουσας" νεφρικής ή ηπατικής νόσου
(επόμενο άρθρο για το πρωτεϊνικό σκεύασμα καζεΐνης)
Πηγή: http://www.caasn.com/
