Μεταβολικό σύνδρομο: Μια σύγχρονη μάστιγα

Tο μεταβολικό σύνδρομο, είναι ένα επικίνδυνο οργανικό σύνδρομο, που χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο επιμέρους μεταβολικών διαταραχών, οι οποίες συχνά υποτιμούνται από τους πάσχοντες ασθενείς. Συγκεκριμένα στο μεταβολικό σύνδρομο υπάρχουν ταυτόχρονα τρεις ή περισσότερες από τις διαταραχές που αναφέρονται παρακάτω:

• Περιφέρεια μέσης πάνω από 102cm στον άνδρα ή 88cm στην γυναίκα
• Επίπεδα τριγλυκεριδίων αίματος πάνω από 150mg/dl.
• Επίπεδα 'καλής χοληστερίνης' HDL κάτω από 40mg/dl στον άνδρα και κάτω από 50 mg/dl στην γυναίκα
• Αρτηριακή πίεση αίματος τουλάχιστον 130 και 85 mmHg η συστολική και διαστολική αντιστοίχως
• Γλυκόζη (ζάχαρο) αίματος νηστείας τουλάχιστον 110mg/dl. 

Κριτήρια τεκμηρίωσης μεταβολικού συνδρόμου σύμφωνα με WHO & ΝCΕΡ-ΑΤP III (2001)
Σάκχαρο νηστείας	≥110 mg%
Τριγλυκερίδια	≥150 mg%
HDL-χοληστερόλη	< 50 mg% Άνδρες, <60 mg% Γυναίκες
Συστολική αρτηριακή πίεση/ Διαστολική αρτηριακή πίεση	≥130/85 mmHg
Ομφαλική περίμετρος	>102 Άνδρες, >88 Γυναίκες
Ορισμός συνδρόμου	3 κριτήρια ή περισσότερα

Η συνύπαρξη των μεταβολικών δυσλειτουργιών που προαναφέρονται, δρα τοξικά στον ανθρώπινο οργανισμό, οδηγεί σε αυξημένη επίπτωση καρδιοεγκεφαλικών επεισοδίων, διαβήτη και πρόωρων θανάτων. Το μεταβολικό σύνδρομο δεν έχει συμπτώματα, ανακαλύφθηκε σχετικά πρόσφατα από την Ιατρική Επιστήμη, εντοπίζεται μόνο κατά την ετήσια ιατρική προληπτική εξέταση λόγω της πλήρους ανυπαρξίας συμπτωμάτων και πρέπει να θεραπεύεται άμεσα λόγω της μοιραίας εξέλιξης που έχει σε πολλές περιπτώσεις.

Στατιστικά δεδομένα

• Σήμερα υπάρχουν 1 δισεκατομμύριο υπέρβαρα άτομα στον κόσμο, ενώ τα παχύσαρκα άτομα φτάνουν τα 300 εκατομμύρια.
• H Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της EE σε συχνότητα παχυσαρκίας ενηλίκων και δεύτερη (μετά την Ιταλία) σε συχνότητα παιδικής παχυσαρκίας.
• Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες στον δυτικό κόσμο (ακολουθεί ο καρκίνος).
• H υπέρταση, η παχυσαρκία, τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, ο σακχαρώδης διαβήτης και το κάπνισμα ερμηνεύουν το 75% και πλέον των καρδιαγγειακών επεισοδίων.
• H ελάττωση του βάρους κατά 30% προλαμβάνει ή θεραπεύει τον σακχαρώδη διαβήτη.
• Μετά την ηλικία των 25 ετών, για κάθε χρόνο που περνάει ο οργανισμός χρειάζεται 1% λιγότερες θερμίδες.
• Για να καεί μισό κιλό λίπους, πρέπει να ληφθούν 3.500 θερμίδες λιγότερες.
• Γρήγορο περπάτημα για 4-5 ώρες την ημέρα έχει την ίδια επίδραση στο βάρος όσο και η ελάττωση των θερμίδων που λαμβάνονται με την τροφή κατά 750-1.000.
• Τα παχύσαρκα παιδιά έχουν 2-5 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάθουν εγκεφαλικό ή έμφραγμα προτού φτάσουν την ηλικία των 65 ετών.

Η παχυσαρκία και ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος(ΒΜΙ), ο οποίος ισούται με το πηλίκο του βάρους διά του τετραγώνου του ύψους, αποτελούν προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνιση του μεταβολικού συνδρόμου. ΒΜΙ κάτω του 18,5 είναι πολύ χαμηλός, χαρακτηρίζει τα πολύ αδύνατα άτομα και συνοδεύεται από αυξημένη νοσηρότητα.

Όταν έχετε ΒΜΙ=18,5-24,9, είστε γενικώς φυσιολογικοί, ΒΜΙ=25-29,9 υπέρβαροι και πάνω από τριάντα παχύσαρκοι.

Το BMI καθορίζεται για κάθε άτομο περαιτέρω, βάσει των κλινικοεργαστηριακών ευρημάτων. Τα άτομα που συσσωρεύουν λίπος στην κοιλιά, θώρακα και άκρα έχουν ανδρικού τύπου κατανομή λίπους που είναι πιο βλαπτική για τον οργανισμό συγκριτικά με την γυναικείου τύπου συσσώρευση λίπους στους γλουτούς.

Στην ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου βασικό ρόλο έχουν και γενετικοί παράγοντες, οι οποίοι επεμβαίνουν σε μία σειρά από παραμέτρους όπως η αντίσταση των ιστών στη δράση της ινσουλίνης. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένα άτομα έχουν μεγαλύτερη γενετικώς καθορισμένη προδιάθεση από άλλα, να αναπτύξουν αυτό το κακόηθες σύνδρομο.

Η συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου αυξάνει ανησυχητικά τελευταία σε νέα άτομα.

Πρακτικές συμβουλές

• Τρώτε μεσογειακά: προτιμήστε τα όσπρια, τα φρούτα, τα λαχανικά, το ελαιόλαδο.
• Αποφύγετε τα έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα, καθώς και οτιδήποτε περιέχει πολλά λιπαρά, αλάτι, ζάχαρη.
• Αποφύγετε τα τηγανητά. Μαγειρέψτε στον ατμό, στον φούρνο, στη σχάρα.
• Τρώτε σε τακτικές ώρες και μην παραλείπετε γεύματα. Ιδανικά, θα πρέπει να παίρνετε πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό και ενδιαμέσως ένα σνακ (προτιμήστε φρούτο).
• Πίνετε τουλάχιστον 6-8 ποτήρια νερό την ημέρα.
• Περιορίστε την καφεΐνη (καφέδες, τσάι, αναψυκτικά τύπου κόλα).
• Ασκηθείτε. Επιλέξτε ένα άθλημα που σας ταιριάζει (για να έχετε λιγότερες πιθανότητες να σταματήσετε έπειτα από λίγο...). Περπατήστε τουλάχιστον για 30 λεπτά καθημερινά και μη χρησιμοποιείτε συχνά τον ανελκυστήρα.
• Συνειδητοποιήστε πόσες ώρες μπορεί να είστε καθηλωμένοι μπροστά στην τηλεόραση ή στην οθόνη του υπολογιστή και κάντε κάτι για να αλλάξετε αυτή την κατάσταση.
• Μην καπνίζετε!
• Αν αποφασίσετε να κάνετε δίαιτα, μην παρασυρθείτε από τον πειρασμό να χάσετε βάρος γρήγορα. Οι αυστηρές δίαιτες δίνουν θεαματικά αποτελέσματα που διαρκούν λίγο. Επιλέξτε συστηματικές διατροφικές αλλαγές τις οποίες θα μπορέσετε να διατηρήσετε σε βάθος χρόνου.
• Έστω και αν αυτό ακούγεται ανεδαφικό με δεδομένες τις συνθήκες της ζωής μας, προσπαθήστε να ελαττώσετε το άγχος. 
  
  
  πηγή: http://www.incardiology.gr
            http://www.iatronet.gr