Τι είναι το CLA;

Ένα από τα πιο περίεργα αλλά και αξιόλογα, τελευταία δεδομένα της επιστημονικής έρευνας, είναι εκείνα τα στοιχεία που σχετίζονται με κάποια είδη λιπών, που όχι μόνο δεν πρέπει να τα αποφεύγουμε, αλλά αντίθετα μπορεί να αποδειχτούν χρήσιμα και αποτελεσματικά για τη διατήρηση της υγείας μας, αλλά και τη θεραπεία κάποιων παθολογικών καταστάσεων. Τα αξιολογούμε ως περίεργα αυτά τα στοιχεία, αφού τις τελευταίες δεκαετίες είχαμε μάθει να συνδέουμε στο μυαλό μας τα λίπη και ειδικότερα τα λιπαρά οξέα (εκτός ίσως από αυτά που βρίσκονται στο ελαιόλαδο) με κάτι επικίνδυνο και επιζήμιο για την υγεία μας. Έτσι τα τελευταία αυτά δεδομένα που φέρνουν στο φως νέα για κάποια "χρήσιμα και ωφέλιμα" λίπη είναι σίγουρα κάτι που ανατρέπει τα όσα μέχρι τώρα ξέραμε και πιστεύαμε.

Το συζευγμένο λινολεϊκό οξύ είναι μία από αυτές τις περιπτώσεις "ωφέλιμου" λίπους. Είναι μία φυσική ουσία που σύμφωνα με τελευταίες έρευνες έχει βρεθεί ότι μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο στην καταπολέμηση του καρκίνου, αλλά και στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ανήκει σε μια κατηγορία θρεπτικών συστατικών που ονομάζονται λιπαρά οξέα, και θα λέγαμε ότι είναι ένα από τα λεγόμενα "καλά" λιπαρά οξέα , όπως είναι και τα ω-3 λιπαρά, τα οποία έχει άμεση ανάγκη το σώμα μας.

Είναι μια ουσία που ανακαλύφτηκε μόλις το 1987 από τον Dr. Michael Pariza, επιστήμονα του Ινστιτούτου Διατροφικής Έρευνας, του Πανεπιστημίου του Wisconsin, στο Madison, των Ην. Πολιτειών. Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε ότι ανακαλύφτηκε μέσα από μια έρευνα σε ποντίκια, με την οποία έδειξε ότι η ύπαρξη αυτής της ουσίας που ονομάστηκε CLA-συζευγμένο λινολεϊκό οξύ, εμπόδισε την εμφάνιση καρκινικού όγκου στα πειραματόζωα, ενώ ο ίδιος επιστήμονας σε πειράματα με κουνέλια έδειξε την θετική επίδραση του CLA στη μείωση της αθηροσκλήρωσης.

ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ CLA:

Τα τελευταία τρία χρόνια πάνω από 200 επιστημονικά άρθρα έχουν δημοσιευτεί σε αντίστοιχα περιοδικά σχετικά με τη δράση και το γενικότερο ρόλο του CLA. Οι πιο σημαντικές από αυτές τις δράσεις είναι:
  • ότι περιορίζει την ανάπτυξη και συρρικνώνει το μέγεθος των καρκινικών κυττάρων,
  • ότι σκοτώνει τα προ-καρκινικά κύτταρα,
  • διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα,
  • μειώνει τις καρδιακές παθήσεις και πολεμάει το διαβήτη
  • μειώνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων, της συνολικής και της "κακής" χοληστερόλης
  • επηρεάζει την σύστηαση του σώματος και
  • έχει αντιοξειδωτική δράση.
Οι μελέτες αυτές ήταν πάνω στον καρκίνο του στήθος (σε πειραματόζωα και ανθρώπους), του παχέος εντέρου και του πνεύμονα (σε πειραματόζωα). Σύμφωνα με το National Health Institute, το CLA είναι το μοναδικό λιπαρό οξύ που αποδεδειγμένα έχει αυτή τη δράση στην ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Ειδικότερα στη Φιλανδία μεγάλη έρευνα που κράτησε 25 χρόνια και έγινε σε 4600 γυναίκες με και χωρίς καρκίνο του μαστού, με εξέταση των επιπέδων του CLA στον ορό του αίματος τους απέδειξε ότι στις γυναίκες με τα υψηλότερα επίπεδα CLA βρέθηκαν 72% χαμηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Ένα πολύ σημαντικό στοιχείο ως προς τη δράση του CLA, είναι η επίδραση που έχει στη σύσταση του σώματος. Πειράματα έδειξαν ότι το CLA μπορεί να μειώσει τα επίπεδα του σωματικού λίπους και να αυξήσει τα επίπεδα της σωματικής άλιπης μάζας (αυτό βρέθηκε μέσα από πειράματα σε ποντίκια, χάμστερ και γουρούνια). Έτσι πειράματα 12 εβδομάδων σε ποντίκια που έτρωγαν δίαιτα με ή χωρίς CLA έδειξαν ότι αυτά που είχαν μια διατροφή υψηλή σε λίπος με CLA μείωσαν το λίπος τους κατά 0.5-1%. Για αυτή τη δράση βρέθηκε ότι κυρίως υπεύθυνο είναι ένα ισομερές του CLA.
Ο τρόπος δράσης του CLA δεν είναι ακόμα απόλυτα ξεκαθαρισμένος αν και πολλοί επιστήμονες θεωρούν ότι λειτουργεί περίπου σαν μια ορμόνη.

Το CLA, αντίθετα με το απλό λινολεϊκό οξύ δεν είναι ένα απαραίτητο θρεπτικό στοιχείο για τον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά ο τρόπος δράσης του και κυρίως η αντικαρκινική του δράση το καθιστά "απαραίτητο". Η ποσότητα που χρειάζεται το σώμα μας δεν είναι μεγάλη και σύμφωνα με κάποιες συστάσεις φτάνει μόλις τα 3.5 γραμμάρια μέσα από τη δίαιτα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε μία φέτα τυρί, μια μερίδα μοσχαρίσιου κρέατος και ένα ποτήρι γάλα (με την προϋπόθεση βέβαια όπως τονίζουν οι επιστήμονες να προέρχονται από ζώα ελεύθερης βοσκής, αφού το είδος της διατροφής του ζώου προσδιορίζει και τα επίεπδα του CLA στη δίαιτα).
 
ΠΗΓΕΣ ΤΟΥ CLA

Το CLA-συζευγμένο λινολεϊκό οξύ βρίσκεται κυρίως στο γάλα και στο κρέας. Επειδή όπως θα δούμε και παρακάτω το CLA βρίσκεται στο λίπος αυτών των τροφίμων, η περιεκτικότητα σε CLA του ολόπαχου γάλακτος είναι υψηλότερη από αυτή του ημι- ή του πλήρους αποβουτυρωμένου γάλακτος.
CLA περιεκτικότητα σε επιλεγμένα τρόφιμα:

Γαλακτοκομικά προϊόντα συνολικό CLA (mg/g λίπους)
Ομογενοποιημένο γάλα 5.5
Βούτυρο 4.7
Κρέμα 4.6
Απλό γιαούρτι 4.8
Άπαχο γιαούρτι 1.7
Παγωτό 3.6
Τυρί τύπου cheddar 3.6
Μοτσαρέλα 4.9
Τυρί τύπου κότατζ 4.5
Κρέατα  
Μοσχαρίσιο 2.9-4.3
Αρνί 5.6
Χοιρινό 0.6
Κοτόπουλο 0.9
Γαλοπούλα 2.5
Θαλασσινά  
Σολωμός 0.3
Γαρίδες 0.6
Λάδια  
Ηλιέλαιο 0.4
Καλαμποκέλαιο 0.2